TURKISH JOURNAL OF ONCOLOGY 2006 , Vol 21 , Num 2
Nazofarenks kanserli hastalarda geç yan etki olarak ortaya çıkan trismus gelişimine etkili faktörler
Enis ÖZYAR, Ebru KARAKAYA, Ferah YILDIZ, İ. Lale ATAHAN
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı AMAÇ
Çalışmada nazofarenks karsinomlu (NFK) hastalarda radyoterapi (RT) sonrası geç yan etki olarak ortaya çıkan trismus oranı araştırılarak gelişiminde etkili olabilecek faktörler ele alındı.

GEREÇ VE YÖNTEM
Aralık 1993-2003 tarihleri arasında NFK tanısıyla küratif olarak tedavi edilen 292 hasta çalışmaya alındı. Hastalara ait özellikler (cinsiyet, yaş), tümörlerine ait özellikler (evre, histopatolojik tanı, tanı anında trismus varlığı, kraniyal sinir tutulumu), tedaviye ait özellikler (radyoterapinin konkomittan olup olmaması, brakiterapi uygulanıp uygulanmaması, tedavi süresi ve dozu, ikinci seri ışınlama uygulanıp uygulanmaması) kaydedildi ve bu faktörlerin trismus gelişimine etkisi araştırıldı.

BULGULAR
İki ve beş yıllık genel sağkalım sırası ile %83 ve %67.6 olarak bulundu. Hastalarda takipte trismus görülme oranı %8 olarak saptandı. İncelenen faktörlerden sadece tanı anında trismus olması (p=0.03) ve hastalara birden fazla radyoterapi uygulanması (p=0.002) trismus gelişimini artırmaktadır.

SONUÇ
Bu çalışmada NFK tanılı hastalarda tedavi sonu trismus görülme oranı literatürle uyumlu bulundu. Hastalarda tanı anında trismus varlığı ve ikinci seri ışınlama uygulanması bu komplikasyonun görülme olasılığını artırmaktadır. Keywords : Karsinom/patoloji/tedavi; nazofarenks neoplazi/ patoloji/tedavi; radyoterapi, yüksek enerjili; trismus